Hoe gaan we met Qatar om?

 

In diverse landen wordt schande gesproken over de wijze waarop arbeidsmigranten zijn behandeld in de aanloop naar het WK voetbal in Qatar. Maar gaan we hier handig mee om?

 

De NPO zond in een van haar WK programma's een item uit over arbeidsmigranten in Qatar. Ze bezochten daarin een plaats waar migranten samen kwamen om op grote schermen naar het voetbal te kijken. En natuurlijk kwam daarbij de manier waarop de vele buitenlandse werknemers in Qatar worden behandeld aan de orde. En wat bleek: stuk voor stuk waren de mensen die aan het woord kwamen lovend over het land. Ze waren dankbaar dat ze er mochten werken en deelden de kritiek absoluut niet. Dat er duizenden doden gevallen waren tijdens de bouw van het stadion? Dat was natuurlijk heel erg jammer een erg voor de nabestaanden. Maar he, dat hoort er nu eenmaal bij. “It is sad, but they had to die so we can have fun”, zei een van de mensen die aan het woord kwamen. Hij lachte er vriendelijk bij.

Ik vond het nogal onbegrijpelijk en werd zelfs een beetje boos. Tot ik wat verder nadacht. Tijdens mijn (zaken)reizen naar India had ik het al ontdekt en ik word doorgaans niet moe het te benoemen: Als je naar India gaat, laat dan elk gevoel voor westerse logica achter op het vliegveld. Mensen hebben daar een eigen cultuur en wat voor ons normaal is hoeft dat voor hen niet te zijn en omgekeerd. Als dat geldt voor Indiërs, kan dat dan ook niet voor de Afrikanen die ik zag gelden?

Onze boosheid jegens Qatar is gestoeld op onze ideeën over hoe we met mensen om willen gaan. Over de veiligheid op de werkplek en over dat je mag zij wie je bent en mag houden van wie je wil. Zaken die we heel normaal vinden en die wat mij betreft ook heel normaal zijn. Alleen: dat is de westerse manier van denken. Wij hebben die ideeën en gaan er waarschijnlijk maar vanuit dat iedereen die heeft. Daar op dat veld met al die mensen bleek dat niet zo te zijn. Onze logica is niet die van hen. Waar bij ons de boosheid overheerst zijn zij vooral dankbaar. We kunnen dan proberen hen onze gedachten op te dringen, maar dat hebben we vanuit het Westen al eerder geprobeerd en we kunnen er ons niet bepaald op roemen dat het een enorm succes was.

Ik ga hier zeker geen pleidooi houden om Qatar maar zijn gang te laten gaan. Ook ik vind al die doden niet kunnen en ook ik vind dat de rechten van lhbtiq+ mensen gerespecteerd moeten worden. De vraag is wel of we er zo met twee benen tegelijk in moeten gaan als nu gebeurt. Of westerse landen een wedstrijdje moeten gaan doen wie het luidste zijn misnoegen kenbaar maakt. Misschien moeten we wat mee buigen in plaats van de botte bijl hanteren. In elk geval is het handig om na te gaan hoe degenen wier belangen we wensen te dienen denken. Tenslotte gaat het om hen en niet om ons een goed gevoel te geven.

Vormen de achtervolgers een team?

Op dit moment is nog niet duidelijk of de dames en heren schaatsers hun ambitie om op de Ploegenachtervolging goud te halen waar kunnen maken. De vooruitzichten lijken in elk geval niet ideaal. Zijn het eigenlijk wel teams?

 

Het is al weer jaren geleden dat ik een strategie bijeenkomst van mijn toenmalige werkgever bijwoonde. Met veel fanfare werden daar de mannen binnen gehaald die de achtervolgingsploeg zouden gaan vormen die bij de volgende Olympische spelen goud wilden halen. Ze hadden geleerd van de totale mislukking bij de spelen dei net achter ons lagen en beseften dat om goud te halen je vooral een team moet vormen. Daar moet je aan werken en dat neemt tijd. Bovendien moet je met zijn allen ook voor het gezamenlijke doel gaan en niet je eigen doelen voor laten gaan. Mooie woorden toen en natuurlijk werd meteen de link gelegd naar het bedrijf en dat we daar ook moesten optreden als een team. Wat interviewtjes en fraaie woorden en de boodschap was duidelijk.

Bij de eerst volgende Spelen ging het bijna helemaal goed. Er was, staat me bij een kleine hikkel doordat degene die reserve stond niet blij was met die rol en weigerde bij de finale aanwezig te zijn. De anderen gingen er echter samen voor en ik zie nog hoe we op de coolste baan beleefden hoe op grote schermen et zien was hoe zowel de heren als de dames in de ploegenachtervolging goud wonnen. Missie geslaagd en het was duidelijk dat je door tijdig een goed team te vormen resultaten kunt bereiken.

Ik moest daar deze week aan denken toen ik de reacties en commentaren bij zowel dames als heren hoorde na een maar net geslaagde poging om tot de halve finales van de ploegenachtervolging door te dringen. Een vierde plaats en dus mogen beide ploegen tegen de nummer 1 proberen verder te komen. En dan hoor ik dat beide teams eigenlijk pas onlangs echt zijn gaan trainen voor dit nummer. Dat eigenlijk alle schaatsers zich voornamelijk geconstateerd hebben op hun eigen individuele prestaties en de achtervolging er ook nog was. Bij de vrouwen komen de schaatssters ook nog uit verschillende  ploegen en hebben dus voorafgaand aan de spelen nauwelijks met elkaar getraind. Bij de mannen zijn het in elk geval ploeggenoten, maar hebben ze bijvoorbeeld het "duwen" niet afdoende kunnen trainen om daar zoals andere landen voordeel uit te halen.

Ik ben geen kenner op het gebied van schaatsen. Wat dat duwen nu precies inhoudt kan ik dan ook niet zeggen. Waar ik wel iets vanaf weet is teamvorming. En iets zegt me dat daar iets aan schort. Ik denk dat als je beide teams zou leggen naast de vijf disfunctionaliteiten van een team er nogal wat van die vijf punten van toepassing zijn. Misschien deze dagen even niet, maar tijdens de voorbereiding zeker wel. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat van de lessen die destijds tot twee gouden races hebben gelegd weinig mer over is. Wie weet zijn beide ploegen goed genoeg om toch nog het podium te bereiken en wie weet zelfs goud te halen. Maar als ik het niet helemaal fout zie is dat dan eerder ondanks dan dankzij de voorbereiding en zeker niet omdat er twee teams staan. Het zou maar zo kunnen dat deze Spelen en de periode daarvoor interessant studiemateriaal opleveren voor iedereen die zich met teamcoaching bezig houdt en dat het fraaie voorbeelden oplevert om te laten zien hoe teamvorming niet moet...